Εποχιακές σκηνές σε ένα βιβλίο

Όσοι από σας δε γράφετε την ιστορία σας βασισμένοι σε έναν εντελώς φανταστικό κόσμο, όπου γιορτές και αργίες έχουν καταργηθεί, πιθανότητα σας έχει απασχολήσει το σημερινό μας θέμα, που πέρα από συμβουλευτικό είναι και εορταστικό!

Είμαι στην μέση μιας πολύ σημαντικής εξέλιξης στο βιβλίο μου, όμως είναι Χριστούγεννα (Πάσχα, Ευχαριστίες κ.ο.κ.). Σταματάω για λίγο και αφιερώνω μερικές σελίδες γεμάτες γιορτινή διάθεση στην εκάστοτε αργία ή συνεχίζω και αδιαφορώ πλήρως;

Η συμβουλή μου είναι να διηγηθείτε το στόλισμα του δέντρου, το σούβλισμα του αρνιού και το γέμισμα της γαλοπούλας˙ κοινώς, να αφήσετε για λίγο στην άκρη ό, τι συμβαίνει στο βιβλίο και να δείξετε ότι οι χαρακτήρες σας έχουν επηρεαστεί από το από το εορταστικό κλίμα ή τουλάχιστον έχουν παρατηρήσει πως τα μαγαζιά είναι κλειστά και σε κάθε γωνιά του δρόμου έχει στηθεί ένας χοντρός κύριος με κόκκινα ρούχα και άσπρη γενειάδα μέσα στο κρύο, κουνώντας ενοχλητικά ένα καμπανάκι και γελώντας υστερικά με το χαρακτηριστικό «χο, χο, χο». Και όπως είπα και παραπάνω δεν ισχύει μόνο για τα Χριστούγεννα, αλλά αυτά θα τα εξηγήσω στη συνέχεια, οπότε ας επιστρέψουμε στο θέμα μας.



Οι λόγοι που το προτείνω είναι οι εξής:

1.    Είναι κάτι διαφορετικό και στην λογοτεχνία το διαφορετικό δεν είναι κακό. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να το αποφύγετε. Και το μέγεθος του βιβλίου αυξάνεται, κάτι που όλοι θέλουμε (εκτός και αν είμαστε μία απ’ τις διαχειρίστριες και το βιβλίο μας μπορεί να θεωρηθεί και φονικό όπλο) και οι αναγνώστες -και οι χαρακτήρες- χαίρονται να βλέπουν στολισμένα δέντρα και μελομακάρονα παντού… κρίνοντας από προσωπική εμπειρία πάντα… τουλάχιστον όσον αφορά τα μελομακάρονα.
2.    Δημιουργεί σασπένς. Αυτό φυσικά εξαρτάται περισσότερο απ’ τον συγγραφέα, όμως το να αφήσεις στη μέση ένα σημαντικό γεγονός, επειδή ο χαρακτήρας σου είναι αναγκασμένος να επιστρέψει σπίτι και να περάσει τα Χριστούγεννα με γονείς, αδέλφια και μεθυσμένους θείους, είναι κάτι που θα κρατήσει τον αναγνώστη συγκεντρωμένο στον στόχο του, ο οποίος είναι να μάθει τελικά τι συμβαίνει.
3.    Είναι ένα ευχάριστο διάλλειμα και για σένα και για τους αναγνώστες και κυρίως για τους χαρακτήρες σου. Όλοι μας έχουμε ανάγκη από διακοπές, είτε αυτό σημαίνει ότι δεν θα χρειαστεί να γράψουμε τόσο έντονες σκηνές για λίγο, είτε ότι θα έχουμε ξανά Χριστούγεννα ενώ μπορεί να είναι καλοκαίρι, είτε επειδή, σαν χαρακτήρες, είναι καιρός χαλάρωσης και ξεκούρασης.
4.    Είναι ρεαλιστικό. Ξέρετε τι ΔΕΝ είναι ρεαλιστικό; Να έχει πάει 25 Δεκεμβρίου και οι χαρακτήρες μας να κάνουν σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Στην πραγματική ζωή, ακόμα και αν δεν γιορτάσουμε –για τον οποιονδήποτε λόγο- σίγουρα σχολιάζουμε κάτι σχετικά με αυτό και η πραγματικότητα δεν έχει μεγάλες διαφορές με το φανταστικό σύμπαν ενός βιβλίου.

Όπως είπα παραπάνω όμως, δεν είναι μόνο τα Χριστούγεννα, είναι κάθε γιορτή και ανάλογα με την εποχή, την περίοδο, το κοινωνικό σύστημα και φυσικά το μέρος, ο συγγραφέας, θεωρώ, είναι απαραίτητο να μείνει πιστός στις παραδόσεις που είτε υπάρχουν ήδη, είτε έχει θέσει ο ίδιος.

Για παράδειγμα, αν η ιστορίας σου διαδραματίζεται στην Αμερική, θα πρέπει να γιορτάσεις την Ημέρα Ανεξαρτησίας, τις Ευχαριστίες, το Halloween, μαζί με τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά. Αντίθετα, αν οι χαρακτήρες σου ζουν στην Μεγάλη Βρετανία, θα ήταν λίγο παράξενο να διοργάνωναν πάρτι για την 4η Ιούλιου και να μην ασχολούνταν καθόλου με το Boxing Day.



Φυσικά, δεν προτείνω να περιγράφετε τους εορτασμούς για κάθε ξεχωριστή αργία που υπάρχει στο ημερολόγιο (και αυτό κυρίως γιατί δεν θα έμενε χώρος για την ίδια την ιστορία, αλλά επίσης και επειδή είναι εξαιρετικά δύσκολο να μείνεις πιστός στο πέρασμα των ημερών καθώς γράφεις), όμως τουλάχιστον στα Χριστούγεννα, που είναι απ’ τις πιο διαδεδομένες γιορτές του κόσμου, καλό θα ήταν να αφιερώνατε μια σελίδα ανάμεσα στην κανονική ροή του βιβλίου. Για όλα τα υπόλοιπα απλά προσέξτε να μην είναι κλειστά τα μαγαζιά, ενώ ο πρωταγωνιστής βγήκε για ψώνια.

Κάντε μια έρευνα για τις γιορτές που υπάρχουν στην χώρα που είναι εγκατεστημένοι οι χαρακτήρες σας ή ακόμα καλύτερα, αν μιλάμε για μια φανταστική πολιτεία, δημιουργήστε μόνοι σας μερικές αργίες. Θα κάνει τον κόσμο σας πιο ρεαλιστικό.

Το σημαντικότερο όλων όμως: μην ξεχνάτε τα γενέθλια των ηρώων σας. Δεν μου φαίνεται λογικό να ξεχάσω τα δικά μου γενέθλια, οπότε πρέπει να ‘ναι το ίδιο παράλογο να μην ασχοληθεί ο πρωταγωνιστής μου με τα δικά του. Όλα έχουν ένα λόγο ύπαρξης σε αυτή τη ζωή και το να αδιαφορούμε για θεμελιώδεις παραδόσεις της κοινωνίας, ενώ προσπαθούμε να χτίσουμε έναν κόσμο μέσα στο βιβλίο μας, που μοιάζει αληθινός, είναι ένα μεγάλο σφάλμα.

Πολλοί όμως δεν θέλετε να σταματήσετε την ιστορία απλά και μόνο για να γιορτάσουν οι ήρωές σας τα Χριστούγεννα και φυσικά δεν είναι απαραίτητο να το κάνετε.

Πρώτα απ’ όλα, δεν είναι όλοι φαν των γιορτών, οπότε, αν δεν θέλετε να μιλήσετε λίγο για οικογενειακά δείπνα και δώρα κάτω απ’ το δέντρο, ένας καλός τρόπος να το αποφύγετε και να προσδώσετε ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό σε κάποιον ήρωά σας, είναι να εξηγήσετε πως είναι ενάντια στον εορτασμό των Χριστουγέννων. Σίγουρα κάνει τα πράγματα ενδιαφέροντα και πιο ιδιαίτερα.

Ακόμα όμως και αυτό να μην συμβαίνει, πάντα μπορούν να υπάρξουν απρόοπτα. Απλά αφήστε τον εαυτό σας ελεύθερο και κάτι καλό θα προκύψει.



Προσωπικά λατρεύω την περιγραφή των γιορτών στα βιβλία μου, ειδικά των Χριστουγέννων. Σου δίνεται μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να μιλήσεις για την οικογένεια των ηρώων σου, να κάνεις φλας μπακ, να φέρεις κοντά τον έναν με τον άλλον και να στολίσεις το σπίτι χωρίς να χρειαστεί να κινδυνέψεις με την σκάλα καθώς ανεβαίνεις στο πατάρι για να κατεβάσεις τα στολίδια ή να πάθεις αλλεργικό σοκ απ’ τη σκόνη πάνω στο δέντρο ή ακόμα και να υποφέρεις μια σύντομη ηλεκτροπληξία από χαλασμένα φωτάκια.

Τελικά όμως, είναι δική σας απόφαση το τι θα κάνετε και από την στιγμή που είστε εσείς χαρούμενοι με αυτό, δεν υπάρχει λόγος να το σκεφτείτε.

Και τώρα ήρθε η ώρα για τις ερωτήσεις σας:

Φτάνει μια απλή αναφορά στις μέρες των γιορτών ή πρέπει να βάλουμε ήρωες και αναγνώστες στο κλίμα; (Μαρία Μ.)
Όπως εξήγησα και παραπάνω, όλα επιτρέπονται. Εσύ φτιάχνεις τον κόσμο σου και μπορείς να κάνεις ό, τι σου αρέσει. Προσωπικά, και σαν αναγνώστης και σαν συγγραφέας, βρίσκω πιο ρεαλιστική ακόμα και μια μικρή αναφορά στις γιορτές, σε σχέση με την απόλυτη αδιαφορία, αλλά τελικά αυτό είναι στην ευχέρεια του κάθε συγγραφέα. 
Τώρα, αν πάρουμε σαν δεδομένο ότι έχεις αποφασίσει να ασχοληθείς με το θέμα, το αν θα μείνεις σε εκτεταμένες περιγραφές του εορταστικού κλίματος και θα αφήσεις τους χαρακτήρες σου να το "ζήσουν" ή αν απλά θα πουν: "Ααα, Χριστούγεννα, τι καλά!", είναι δική σου απόφαση, αλλά κυρίως δική τους. Έχει να κάνει με τον χαρακτήρα του ήρωα, την συγκυρία, τον περίγυρο και φυσικά τη θρησκεία, δεδομένου ότι -κυρίως- μιλάμε για θρησκευτικές γιορτές. Προτείνω να κάνετε ό, τι σαν βγαίνει αβίαστα.
Αυτό που θέλω να πω είναι πως, όπως και για όλα τα υπόλοιπα πράγματα στη συγγραφή, έτσι κι εδώ, δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη φόρμουλα. Άσε την ιστορία να σε πάει.


Εάν οι εορτασμοί δεν μπορούν να ενσωματωθούν στη ροή της ιστορίας (βρισκόμαστε για παράδειγμα στη μέση ενός πολέμου), να τολμήσουμε να καταστρέψουμε τα Χριστούγεννα; (Μαρία Μ.)
Φυσικά και να καταστρέψετε τα Χριστούγεννα! Δεν είναι θέμα εορτασμού, είναι θέμα αναφοράς. Καλά, ίσως είναι και λίγο θέμα εορτασμού, γιατί λατρεύω τα Χριστούγεννα, αλλά αυτό που προσπαθώ να σας πείσω να κάνετε είναι να κρατήσετε την ιστορία σας σε ρεαλιστικά επίπεδα και το να μην έχει καταλάβει κάποιος, που ζει σε κοινωνία ίδια ή παρόμοια με την δική μας, ότι έρχονται Χριστούγεννα, είναι λίγο περίεργο.
Οπότε, αν οι ήρωές σου βρίσκονται εν μέσω πολέμου, το πιο απλό που μπορείς να κάνεις είναι τους αφήσεις να σχολιάσουν το γεγονός ότι χάνουν τραπέζια με γαλοπούλα και γέμιση. Συνηθίζονται όμως εκεχειρίες για θρησκευτικές εορτές... Λέω εγώ τώρα... Με το μικρό μου το μυαλό...


Πώς πρέπει να τοποθετηθεί μια τέτοια σκηνή για να αποφύγουμε την κοιλιά στην ιστορία; Τι έρευνα πρέπει να γίνει για να τοποθετηθεί σωστά η σκηνή μέσα στην ιστορία; (Αναστασία Π.)

Η κοιλιά είναι θέμα ιστορίας, οπότε αν όλο το υπόλοιπο είναι καλό, δεν νομίζω ότι μια δυο σελίδες θα φέρουν την καταστροφή. Το μυστικό (τρόπος του λέγειν, γιατί απ' το μυαλό μου το 'βγαλα) είναι να μείνεις πιστός στην πραγματικότητα. Δηλαδή, τι κάνουν όλοι τα Χριστούγεννα; Βρίσκονται με τις οικογένειές τους, λένε αστεία, περνάνε καλά και τσακώνονται (ή μπορεί να τα κάνουμε μόνο εμείς αυτά). Οπότε δεν υπάρχει λόγος να μην βάλεις δυο τρεις αστείες περιγραφές μέσα στην ιστορία σου και άλλα δυο σκηνικά σύγκρουσης. Και κάνει τα πράγματα ενδιαφέροντα και μπορείς να αποκαλύψεις κρυμμένες πτυχές των χαρακτήρων σου και να γιορτάσεις ταυτόχρονα! Νομίζω όλοι κερδίζουν.
Η έρευνα δεν είναι τίποτα το ιδιαίτερο. Απλά μάθε τη μέρα και τα τυπικά έθιμα. Αυτά βέβαια αν θες μια απλή περιγραφή. Τώρα αν ο χαρακτήρας σου είναι από το τάδε χωριό της Κολοπετινίτσας, ίσως η έρευνά πρέπει να γίνει σε βάθος. Αυτό εξαρτάται από τον ίδιο τον ήρωα- τις ρίζες του και την διάθεσή του να έρθει ξανά σε επαφή μαζί τους. Πάντως έρευνα πρέπει να γίνει γενικά για τα ήθη και τα έθιμα της χώρας που ζουν. Δεν είναι μόνο τα κάλαντα των Χριστουγέννων, αλλά και όλα τα υπόλοιπα που συμβαίνουν μέσα στο έτος. Παρελάσεις, σούβλισμα αρνιού... Μην τα γιορτάσεις όλα (ή γιόρτασέ τα κιόλας άμα θες), αλλά κάνε την έρευνά σου από πριν. 

Θα ήταν ενδιαφέρον αν βάζαμε στην βασική μας ιστορία, μια δεύτερη μίνι ιστορία που να διαδραματίζεται στις γιορτές; Ένα περιστατικό, δηλαδή, που να ξεφεύγει από τη ροή, ίσως να έχει και διαφορετικά πρόσωπα, για να ξεκουράσουμε τους αναγνώστες και να παρατείνουνε και την αγωνία για την κεντρική υπόθεση. (Angelina S.)
Δεν είμαι σίγουρη ακριβώς πως το εννοείς, αλλά ας προσπαθήσω να μοιραστώ τις ατελείωτες γνώσεις μου :Ρ
Νομίζω, αν η ιστορία δημοσιεύεται κεφάλαιο κεφάλαιο, όπως εδώ, το πιο εύκολο είναι να κάνεις ένα Christmas Special, το οποίο θα ανέβει τα Χριστούγεννα -κάτι σαν τα εορταστικά άρθρα και τα διηγήματα που βάλαμε φέτος. Αυτό, προσωπικά, θα το έβρισκα πολύ ενδιαφέρον. Τώρα, αν η "μίνι ιστορία" που λες, είναι να μπει σε ολοκληρωμένο βιβλίο, εκεί δεν βλέπω πως μπορείς να το ξεχωρίσεις και να πεις ας πούμε: Μέρος Α (κεφάλαιο 1-10), Μέρος Β (Κεφάλαια 11-20) Εορταστικό Κεφάλαιο (κεφάλαιο 21) και Μέρος Γ (κεφάλαια 22-30). Απλά συνέχισε με το επόμενο κεφάλαιο (το οποίο θα είναι εορταστικό) και ναι, μέσα βάλε ό, τι θες. Δεν νομίζω να κουράσει (θέλω να πιστεύω ότι δεν κουράζει, γιατί το 'χω κάνει κι εγώ) αν εμφανίζονται οι ίδιοι χαρακτήρες, αλλά πάντα μπορείς να πάρεις τον πρωταγωνιστή σου και να τον βάλεις να γνωρίσει καινούριους ανθρώπους, αν θες να "αλλάξεις" λίγο τα πράγματα. Αγωνία ο αναγνώστης θα χει σίγουρα, γιατί σταματάς στην μέση το όποιο σημαντικό σκηνικό περιέγραφες και ασχολείσαι για λίγο με κάτι άλλο. Bottom line: κάνει ό, τι σου 'ρθει. Αν στο τέλος δεν σε ικανοποιεί, το αλλάζεις! 

Τι στοιχεία των πρωταγωνιστών πρέπει να αναδείξουμε σε γιορτινές σκηνές; Να τις χρησιμοποιήσουμε για ευαισθητοποίηση τον αναγνώστη; Μαλάκωμα ακόμα και των "κακών" της ιστορίας ή ανάδειξη της κακίας τους; (Areti T.)
Βγάλτε στην επιφάνεια οποιαδήποτε στοιχεία ψάχνατε αφορμή για να αναδείξατε, αλλά δεν βρίσκατε. Γενικά, οι γιορτές μπορούν να βγάλουν και τον καλύτερο και τον χειρότερο εαυτό μας. Ή και τίποτα απ' τα δύο ή και τα δύο ταυτόχρονα. Αυτό που συμβαίνει, συνήθως σε μένα, είναι να ξεκινάω μια σκηνή για τον α ή β λόγο, όπου τελικά οι χαρακτήρες κάνουν ό, τι θέλουν. Η κατάσταση και μόνο θα τους κάνει να δράσουν (όπως συμβαίνει και με τους κανονικούς ανθρώπους). Αν θες να ευαισθητοποιήσεις όμως, μπορείς να το κάνεις ακόμα πιο εύκολα στις γιορτές. Απλά να θυμίσω ότι όλοι οι κακοί είναι και λίγο καλοί και όλοι οι καλοί είναι, κάπου μέσα τους, και λίγο κακοί. Είναι δικό σου θέμα τι θα κάνεις, αυτό που μετράει είναι τα μελομακάρονα!

Αυτά από μένα! Ελπίζω να βοήθησα και, όπως πάντα, για οποιαδήποτε άλλη ερώτηση, αφήστε σχόλιο. Να έχετε όλοι ένα ευτυχισμένο 2016 με πολύ έμπνευση!

Εύη Φρυγανά